Jak,
kiedy i gdzie zbierać zioła?
- Korę - zbiera się wczesną wiosną wtedy,
kiedy prowadzone są wyręby drzew lub wycinanie gałęzi.
Poza tym w początkach wegetacji drzew lub krzewów łatwo
oddzielić można korę od drewna.
- Korzenie i kłącza
- wykopuje się je
jesienią lub wczesną wiosną; najlepiej przy pomocy
wideł amerykańskich. Po oczyszczeniu korzeni i kłączy
z części nadgniłych i ziemi, najlepiej płukać w
wodzie bieżącej.
Kłącza tataraku zbierać można również latem.
- Kwiaty - zbiera się na początku lub w czasie
kwitnienia, delikatnie ujmując główkę końcami palców,
układa się je luźno w koszyczku.
- Liście - zbiera się młode, zdrowe i układa luźno
w naczyniu by zapobiec ich zaparzaniu.
- Nasiona - np. gorczycy, kopru, anyżu etc. zbiera
się w dni pochmurne, lecz bezdeszczowe, przed obeschnięciem
rosy, bo wtedy nie osypują się przy zbiorze.
- Owoce - zbiór owoców mięsistych np. jarzębiny,
czarnego bzu, odbywa się przy pomocy sekatora lub nożyczek.
Ścięte owoce układa się w koszyczku i przenosi do
suszenia. Poszczególne owoce obrywa się potem.
Owoce jałowca zbiera się późną jesienią i zimą
rozkładając pod krzakami czyste płachty i otrzepując
poszczególne gałęzie.
- Pączki - zbiór np. brzozowych, przeprowadza się
przez osmykiwanie gałązek.
Większe pączki, np. sosny, ścina się ostrym nożem
przy nasadzie.
- Ziele - jego zbiór zależy od typu rosliny np,
krwawnik, dziurawiec, pokrzywę ścina się sekatorem, nożycami
lub nożem, ale zawsze tak, by pozostawić najniższą
jej część. Ziela nigdy nie należy zrywać ręką, gdyż
często wyrywa się przy tym całe rośliny wraz z
korzeniami. Niektóre zioła zbiera się razem z
korzeniami np. mniszek lekarski, kopytnik itp., wycinając
je w głębi ziemi ostrym nożem. Te rośliny - po dokładnym
oczyszczeniu ich korzeni z ziemi, zgniłych części i pożółkłych
liści - należy umyć.
Sezon zbioru ziół trwa od wczesnej wiosny do późnej
jesieni.
Gdzie zbierać zioła?
Jeszcze kilka lat temu można by na tych
zaleceniach zakończyć instrukcje dotyczące zbierania ziół. W
dobie obecnej, w miarę postępu cywilizacji, a więc i wzmożonego
zanieczyszczania środowiska przez wielkie aglomeracje miejskie,
należy dodatkowo mieć na uwadze miejsce zbioru ziół.
Nie wolno zbierać roślin leczniczych w rowach i na poboczach
szos, przy których odbywa się ruch samochodowy, gdyż spaliny
pojazdów zatruwające środowisko rakotwórczą etyliną (ołów),
wchłaniane są przez rośliny czyniąc je niezdatnymi dla celów
terapeutycznych. Także łąki, lasy i bagna, znajdujące się w
pobliżu fabryk i zakładów przemysłowych, pernamentnie
zatruwane są pyłami i dymem z tych ośrodków. Rośliny zaś;
rosnące nad strumykami, czerpiące wilgoć ze skażonej wody,
stają się również skażone.
Nie zawsze zbierać można też zioła z poboczy miedz i pól
uprawnych, gdyż te z kolei mogą być zatrute środkami chwasto-
lub owado-bójczymi.
Dlatego też zbierający zioła z dzikiego stanu powinni
wyszukiwać miejsca odległe i jak najdalej położone od
wielkich miast i osiedli.